Voeren

Opslag hele bieten

Zorg voor een verharde ondergrond met voldoende ruimte om de bieten niet te hoog te kunnen op slaan. De voorkeur gaat uit naar lang gerekte hopen waar lucht makkelijk door heen kan waaien van 2- 3 meter hoog. Dit kan bij een beperkt aantal hectares tot grote hoeveelheden bieten laten. Bieten moeten bij zware vorst eenvoudig afgedekt kunnen worden. Is de vorst weer over probeer dan de bieten weer zo snel mogelijk lucht geven om te voorkomen dat stikken. Bewaren van bieten die in december gerooid zijn kan prima tot april. Afhankelijk van de regio moeten bieten vervoederd zijn voor 1 of 15 april. Dit is in verband met luizen die kunnen overwinteren op de bieten en op de nieuwe teelt het vergelingsvirus kunnen overdragen.

Inkuilen van gehakselde voederbieten

Het inkuilen van voederbieten kan in combinatie met snijmais of met andere grondstoffen. Hier zijn in België één veel proeven naar gedaan. Naast snijmais voldoen, sojahullen en bietenpulp goed om te combineren met het inkuilen van voederbieten.

Inkuilen met snijmais

Tegelijk met de snijmaisoogst: Het oogstmoment van de mais is vaak twee maanden eerder dan dat van de voederbiet. Door de vroegtijdige oogst van voederbiet laat je dan 4-5 ton ds/ha liggen. Later in het seizoen bieten inkuilen met een bestaande maiskuil of als de kuil later in het seizoen een keer uitgevlakt wordt. Dit is mogelijk maar het kan tot extra broei in de kuil leiden. Dit wordt ook nog wel eens gedaan na 1 april/15 april wanneer bieten niet langer als gehele biet mogen worden opgeslagen. De mengverhouding voor snijmais en bieten ligt ongeveer op 1 hectare bieten op 4 hectare mais.

Inkuilen met losse grondstoffen

Dit kan door een mengkuil te maken van voederbieten met grondstoffen. Een andere optie is inslurven met de losse grondstoffen, bijvoorbeeld na 1 april.  Bij de twee losse grondstoffen bereken je op basis van het aantal ton bieten de hoeveelheid toe te voegen droge grondstoffen. Het streven is een kuil met tussen de 35% en 40% ds.  

Voorbeeldberekening:

• Feedbeet: 22% ds
• Sojaschroot: 87% ds
• 000 kg bieten
• 0,4-0,22= 0,18
• 0,87-0,4= 0,47
• 18: 0,47=0,383
• 0,383*110.000= 42.1 ton sojaschroot is er nodig voor een hoop van 110 ton kg bieten.

Reinigen van voederbieten

Het is belangrijk dat voederbieten vlak voor het hakselen worden gereinigd van grond. Dit kan droog of ze kunnen worden gewassen met water.

Intensief reinigen van bieten die heel worden opgeslagen is gevaarlijk in verband met  beschadiging van de bieten en daardoor een slechtere bewaarheid.

Voederwaarde voederbieten

In de onderstaande tabel staat de voederwaarde van voederbieten van 2 rassen. Het zijn hoge VEM- en DVE-opbrengsten. De hoge VEM  komt vooral het suikergehalte en de hoge DVE vooral door de negatieve OEB. Dit is de voederwaarde van verse voederbieten. Dit betreft verse bieten. Bij inkuilen worden de suikers omgezet in melkzuur. 

Vervoederen voederbieten

Uit onderzoek van het ILVO blijkt het volgende effect voor de melkproductie. Als vervanger van ruwvoer geven voederbieten duidelijk een plus in de melkgift. Bij een vervanging van de helft krachtvoer en de helft ruwvoer blijft de melkgift vrijwel gelijk en is er een plus op de gehaltes. Bij volledig inzetten als krachtvoervervanger geeft het een daling van de liters en een plus op het vet en eiwitgehalten. 

De hoeveelheid bieten in het rantsoen is afhankelijk van de SFKH. Een melkveerantsoen mag maximaal 4-5 kg ds bieten bevatten. Houd bij vleesvee max 1 kg ds per 100 kg lichaamsgewicht aan. Zorg dat de hoeveelheid bieten in het rantsoen geleidelijk wordt opgebouwd, zodat het vee eraan kan wennen. Ook is het van belang voldoende ruweiwit te voeren om energie uit de biet en de negatieve OEB optimaal te benutten. Voederbieten passen dan ook uitstekend in rantsoenen met veel gras.

Effect op vleesvee

In een proef met Belgische Wit Blauwe leidde het voeren van bieten tot meer vetbedekking. Te veel SFKH kan leiden tot pensverzuring en een verlaging van de groei.

Effect op melkvee

De veehouders die voederbieten voeren zeggen veelal dat het vee de  voederbieten heerlijk vinden en dat ze een positief effect op de gezondheid hebben. Dit laatste aspect is echter moeilijk in cijfers te vangen. 

SABE-project 'Voederbieten, een oud gewas met toekomst

Het project richt zich op het delen van kennis en ervaring op het gebied van voederbieten. Veehouders en akkerbouwers werken in het project samen met Loonbedrijf Van der Woerd, AgruniekRijnvallei, JagersVereniging, M-ARC, NMI en New Businesses Agrifood.  Het project wordt ondersteund door het ministerie van LNV (SABE-regeling).