Veel interesse voor bijeenkomst vrijloopkraamhokken

Meer dan zestig geïnteresseerden varkenshouders verzamelden zich bij het Pig Farm Innovation Centre in Stroe. Johan Schuttert, commercieel directeur AR, benadrukte in zijn opening dat het, na een turbulente periode in de varkenshouderij, tijd is om vooruit te kijken. “De belangstelling voor vrijloopkraamhokken groeit wereldwijd, en die ontwikkeling begint ook hier voet aan de grond te krijgen.”

Zeugenselectie en moedereigenschappen

Chiara Lipori, PhD-kandidaat aan de afdeling Adaptatie en Fysiologie van Wageningen University & Research, voerde een proef uit bij het innovatiecentrum van Denkavit over het selecteren van zeugen met sterke productie- en moedereigenschappen voor vrijloopkraamhokken. Zeugen met goede moedereigenschappen zorgen voor minder sterfte door doodliggers en minder doodgeboren biggen. "De bigoverleving is 8,5 procent hoger bij deze zeugen dan bij dieren met mindere moedereigenschappen”, stelt Lipori. Daarnaast benadrukte Lipori dat er voldoende variatie is in moedereigenschappen, wat mogelijkheden biedt voor selectie. Een ontspannen zeug die op haar zij ligt, waarbij de biggen in het

Klimaat van groot belang

Volgens Bart Hooijer en Tom Haasen van stalinrichter Vereijken is de omgeving, en vooral het klimaat, van groot belang bij vrijloopkraamhokken. Het is essentieel dat de ruimte koel blijft, zodat de zeugen voldoende voer blijven opnemen en voldoende melk produceren. Hierdoor worden de biggen verzadigd en zoeken ze het biggennest op. Een temperatuurverschil van 5 tot 7 graden tussen de afdeling (18-21 graden) en het biggennest (35 graden, afbouwend naar 25 graden) is ideaal. Wat betreft de oppervlakte van een vrijloopkraamhok, zijn er volgens Hooijer en Haasen aanzienlijke verschillen. In Denemarken worden hokken van 6,2 vierkante meter gebruikt, maar die blijken vaak te krap te zijn, waardoor zeugen zich minder goed kunnen draaien en keren. Bij Innova Canada hebben de hokken een oppervlakte van 7,8 vierkante meter, wat voor zowel de dieren als de medewerkers prettiger werkt.

Tijdelijke fixatie blijft nodig

Arnold Groot Wassink, bedrijfsleider van Denkafarm Innovation Centre, erkent dat het los houden van zeugen vanaf het moment dat ze het kraamhok betreden tot aan het spenen aanvankelijk het uitgangspunt was bij de bouw van de vrijloopkraamhokken in 2016. "We hebben dit geprobeerd, maar het bleek geen succes. Het aantal doodliggers was significant hoger dan wanneer de zeugen tijdelijk worden gefixeerd rond het werpen," geeft hij toe.

Groot Wassink benadrukt dat het doel altijd is om zoveel mogelijk biggen groot te brengen. "We fixeren zeugen nu een aantal dagen rondom het werpen, wat resulteert in een speengewicht van gemiddeld 8,35 kilo en 33 biggen per zeug per jaar van 25 kilo grootbrengt." Toch droomt hij ervan om in de toekomst zeugen vrij te laten werpen, wat minder arbeidsintensief is en het welzijn van zowel de zeug als de medewerkers verhoogt.

Kostprijs stijgt bij vrijloopkraamhokken

Vrijloopkraamhokken verhogen de kostprijs per big aanzienlijk, volgens agrarisch adviseur André Klemans van ABAB. Uit berekeningen blijkt dat de kosten per big met 3 tot 8 euro stijgen, wat neerkomt op een kostprijsverhoging van 5 tot 12 procent. Nieuwbouw heeft hierbij de minste impact, maar er wordt ingeboet op het aantal zeugen. Interne verbouwingen van kraamstallen kunnen de efficiëntie van een bedrijf verder verlagen en hebben dan ook grotere economische gevolgen. Toch ziet Klemans ook kansen, zoals verbeterde dierprestaties, meer werkplezier, duurzamere zeugen en een betere diergezondheid. “De haalbaarheid van vrijloopkraamhokken is maatwerk en verschilt per bedrijfssituatie,” concludeert hij.

De kennisbijeenkomst werd afgesloten met een gezamenlijke barbecue.