Opbouw van immuniteit: de dijken verhogen of het water laten zakken?

Het doel is dat dieren voldoende beschermd zijn tegen infectieziekten waar ze vroeg of laat mee in aanraking komen. Dat kan op twee manieren:

• De dijken verhogen: via vaccinatie versterken we de weerstand.
• Het water laten zakken: door het aantal ziektekiemen op het bedrijf te verlagen of zelfs uit te bannen.
  
  

Passieve bescherming vanuit de zeug

Na de geboorte krijgen biggen via de biest belangrijke afweerstoffen binnen. Deze beschermen ze tegen infecties in de eerste levensfase. Ook de zeugenmelk draagt hieraan bij, zodat biggen tot aan het spenen extra ondersteuning krijgen.

Deze passieve bescherming neemt echter snel af. Hoe lang dit duurt verschilt per ziektekiem. Daarom stimuleren we via vaccinatie dat biggen zelf actieve bescherming opbouwen. Zo worden ze later, bij contact met ziektekiemen, minder ziek of zelfs helemaal niet.

Let wel: maternale immuniteit kan het effect van vaccinatie beïnvloeden. Daarom kunnen sommige vaccins (zoals tegen PRRS of Mycoplasma) al op jonge leeftijd gegeven worden, terwijl bijvoorbeeld APP-vaccinatie pas vanaf 7 weken leeftijd zinvol is.

Actieve immuniteit en ontwikkeling van de afweer

Biggen hebben al voor de geboorte het vermogen om zelf afweerstoffen aan te maken, maar hun immuunsysteem is nog niet volledig ontwikkeld. Naarmate ze ouder worden, kan de actieve immuniteit steeds beter opgebouwd worden. Toch vaccineren we vaak al op jonge leeftijd. De reden is simpel: de dijken moeten soms vroeg verhoogd worden, omdat de waterstand snel kan stijgen.

Kies stressvrije momenten

Stress onderdrukt de afweer en belemmert ook de opbouw van immuniteit na vaccinatie. Daarom is het belangrijk om stressvolle momenten, zoals spenen of afleveren, te vermijden bij het plannen van vaccinaties.

Gezonde varkens halen meer uit Zuiver Voer

Een goede gezondheid is de basis voor sterke varkens. Soms hebben ze daar wat hulp bij nodig. Bespreek met de dierenarts of voervoorlichter hoe je de weerstand van jouw varkens het beste kunt verhogen – met of zonder vaccinaties. Want gezonde varkens halen altijd meer uit Zuiver Voer.

Uitleg bij de grafiek ‘Opbouw immuniteit van het varken’

1. Aangeboren afweer (paars, onderaan)

• Ontwikkelt zich al tijdens de dracht.
• Vormt de eerste, algemene verdediging tegen ziektekiemen.

2. Actieve immuniteit (donkerpaars)

• Na de geboorte kunnen biggen zelf immuniteit opbouwen.
• Direct na geboorte is dit nog beperkt, maar neemt toe met de leeftijd.

3. Biest (oranje)

• Na werpen krijgen biggen via de biest passieve immuniteit.
• Biest bevat veel antistoffen die de biggen tijdelijk beschermen.

4. Passieve melk-immuniteit (rood/roze blok)

• Na de eerste biestopname biedt ook de melk nog bescherming.
• Deze passieve afweer neemt echter snel af.

5. Ontwikkeling humoraal systeem (lichtoranje)

• Het vermogen van biggen om zelf antistoffen aan te maken groeit gestaag.
• Rond spenen en zeker richting afleveren wordt de actieve immuniteit steeds sterker.

6. Kritieke momenten

• Rond spenen daalt de passieve bescherming scherp, terwijl de actieve immuniteit nog in opbouw is. Dit is een kwetsbare fase.
• Daarom is vaccinatie belangrijk: de dijken verhogen voordat de waterstand stijgt.
  
  

Rol van Zuiver Voer

1. Ondersteuning van de afweer

• Goede, uitgebalanceerde voeding versterkt de basisweerstand van varkens.
• Voedingsstoffen ondersteunen de darmgezondheid en daarmee het immuunsysteem.

2. Synergie met vaccinaties

• Een gezond varken reageert beter op vaccinaties (meer antistoffen, langer effect).
• Slechte voeding = minder rendement uit vaccinatie.

3. Preventieve werking

• Door voeding te optimaliseren kan de infectiedruk lager blijven (minder 'water in het systeem').
• Dit sluit direct aan bij jouw metafoor: voer helpt om de dijken te versterken én het water te laten zakken.

4. Praktisch advies

• Bespreek met de dierenarts en voervoorlichter hoe je via vaccinaties én Zuiver Voer de weerstand van jouw varkens kunt verhogen.

Meer informatie?

Heb je vragen of wil je meer informatie ontvangen? Neem contact op met een van onze specialisten.